Heç yaşıl rəngə baxmağın ruhunuz üçün yaxşı olduğunu düşündünüzmü? Ayaqyalın yerdə gəzdiyiniz zaman heç bir səbəb olmadan xoşbəxtlik hiss etdinizmi? Və ya şəhər həyatından çıxıb bir çimərlik şəhərciyinə köçmək? Elmi dünya ekoterapiya konsepsiyasından təbiətlə əlaqəli bütün bu rifah hisslərini təsvir etmək üçün istifadə edir.
Ekoterapiya insanların ətraf mühiti və təbiəti ilə dərin bir əlaqəsi olduğu fikrinə əsaslanan bir yanaşmadır. Təbiət müalicəsi olaraq da bilinən bu yanaşmaya görə həyat yalnız təbiətlə uyğun olaraq mövcud ola bilər. Eyni düşüncə tərzində bu əlaqəni inkişaf etdirməmək xoşbəxtliyinizə, xüsusilə də zehni sağlamlığınıza zərər verə bilər. Ekopsixologiya yeni inkişaf edən bir sahə olsa da, mütəxəssislər təbiətdə vaxt keçirməyin zehni sağlamlığa müsbət təsir etdiyini qəbul edirlər. Bəs ekoterapiyanın fiziki və zehni sağlamlığa faydaları nələrdir? Təfərrüatları birlikdə nəzərdən keçirək.
Ekoterapiya növləri hansılardır?
Ekoterapiya yalnız çimərlikdə və ya meşədə gəzmək kimi sadə fəaliyyətləri əhatə edə bilər. Eyni zamanda, bir terapevtin rəhbərliyi altında bir sıra qurulmuş fəaliyyətlərə ekoterapiya deyilir. Bu müalicə yanaşmasının hansı növünü seçsəniz də, sizin üçün yaxşı olacağına əminik! Bəzi ekoterapiya yanaşmaları belədir:
İcma bağçası və ya əkinçilik: Qonşularla paylaşılan torpaqda bağçılıq, öz məhsulunuzu yetişdirmək, əlaqələr qurmaq və çöldə işləmək üçün vaxt sərf etmək şansı verir. Eyni zamanda, bəzi ekoterapiya proqramları heyvanlara və ya məhsullara qulluq etmək kimi əsas əkinçilik vəzifələrini öyrədir.
Vəhşi və ya macəra terapiyası: Zehni sağlamlıq müalicəsinə bu yanaşma; yeniyetmələrə və gənclərə həmyaşıdları ilə çöllərdə düşərgə qurarkən və gəzintiyə çıxarkən zehni nəzarət texnikalarını və terapevtik bacarıqları öyrədir.
Park reseptləri: Bir çox psixiatr insanların hər həftə müəyyən bir müddət parklara və ya digər açıq hava fəaliyyətlərinə getmələrini tövsiyə edir.
Meşə banyosu: Parkdakı gəzintidən biraz çox olan bu tətbiq, meşələrdə və ya eyni şəkildə ağac sıx mühitlərdə gəzərkən eyni zamanda beş hissinizi aktivləşdirməyi hədəfləyir.
Heyvanların kömək etdiyi terapiya: Mütəxəssislərin fikrincə, heyvanlarla vaxt keçirmək streslə mübarizə aparmaq üçün ən vacib yollardan biridir.
Açıq meditasiya və ya yoga: Yoga və meditasiyanın zehni sağlamlığa müsbət təsirləri yaxşı bilinir. Bununla birlikdə, müsbət təsirlərin açıq havada edildiyi zaman daha çox olduğu ifadə edilir.
Əksər ekoterapiya təcrübələrində təbiətlə iki tərəfli bir əlaqə qurulur. Təbiət sizin üçün yaxşı olduğu halda, siz də təbiət üçün yaxşısınız. Çünki təbiətdə vaxt keçirtdikcə onun gözəlliyini qorumaq üçün mübarizə aparırsınız. Fərdi təkrar emal və ya karbon izini azaltmaq kimi kiçik səylər belə sizə və ətraf mühitə fayda verə bilər.
Ekoterapiyanın faydaları nələrdir?
İnsanların təbiətə qayıdışı fərdlərə həm fiziki, həm də mənəvi baxımdan bir çox gözəllik təqdim edir. Təbiətdə vaxt keçirmək; qan təzyiqi və stres səviyyəsini aşağı salır, nəfəsi dərinləşdirir, zehni sakitləşdirir və bədən sağlamlığını qorumağa kömək edir. Ekoloji terapiyanın digər üstünlüklərinə qısa nəzər salaq:
Sosial əlaqə üçün əla bir fürsət
Təbiətə inteqrasiya etmək sizi yaxşı hiss edə bilər. Bununla yanaşı, bəzi sosiallaşmalara da ehtiyac olduğu mübahisəsiz bir həqiqətdir. Ekoloji terapiya ümumiyyətlə qrup terapiyası şəklində baş verir. Bu, yeni insanlarla əlaqə qurmağa kömək edir. Məsələn, icma bağçası etmək istəyirsən. Bu həm sizi təbiətə qaytaracaq, həm də həmrəylik hissinizi artıracaq.
İdman üçün motivasiyanı artırır
Bütün ekoterapiya tətbiqləri fiziki aktivliyi dəstəkləyir. Əvvəlcə gərgin görünməyən bağçılıq belə çox hərəkət tələb edir. İdman yalnız yuxu rejimini yaxşılaşdırmaqla yanaşı, ruhi sağlamlığa da müsbət təsir göstərir. Açıq havada gəzməyin yalnız yarım saatı belə, pis əhval-ruhiyyəni dərhal götürə bilər. Daha çox günəş işığından istifadə narahatlıq və depressiya kimi xəstəliklərə birbaşa müsbət təsir göstərir. Özünüzə və təbiətə bir lütf etmək üçün plogging (idman oynayarkən zibil yığmağı ifadə edən bir termin) də edə bilərsiniz.
Şüurunuz artır
Təbiətdə vaxt keçirdiyiniz zaman ətrafınızı yaşamaq üçün hisslərinizi daha çox istifadə edirsiniz. Quş cingiltisi və ya yarpaqların xışıltısı kimi sakitləşdirici səslər gündəlik həyatda yaşanan stresdən uzaqlaşmağa kömək edə bilər. Zehniniz düşüncələrlə dolu olduqda, özünüzü təbiətə çevirmək, bu günə diqqət yetirməyə imkan verir.
Tədqiqat ekoterapiyanın faydaları haqqında nə deyir?
Fokus və yaradıcılıq:
2018-ci ildə aparılan bir iş; kənd yerlərində yaşayan uşaqların, şəhərlərdə yaşayan uşaqlara nisbətən stresə daha davamlı olduğunu ortaya qoyur. Bu işə görə, kənd yerlərində yaşayan uşaqlar daha yüksək öz dəyərlərinə və inkişaf etmiş konsentrasiya qabiliyyətinə sahibdirlər.
Travma sonrası sinir pozğunluğu:
Ekoterapiya, travma sonrası stres pozğunluğundan əziyyət çəkən şəxslərə ümidverici təsir göstərir. 2017 Travma sonrası stres bozukluğu olan bir qrup qazi ekoterapiyaya başladı. Ənənəvi terapiya metodlarından cavab ala bilməyən bütün qazilər ekoterapiyadan sonra daha yaxşı hiss etdiklərini ifadə etdilər.
Stress:
2010-cu ildə aparılan bir araşdırma, təbiət səslərinin zehni sakitləşdirdiyini və stresi idarə etməyə kömək etdiyini ortaya qoyur.
Təkbaşına cəhd edə biləcəyiniz üsullar
Ekoterapiya ümumiyyətlə mütəxəssis bir terapevtin rəhbərliyi altında baş verir. Bununla birlikdə bəzi kiçik məqamlara diqqət yetirərək öz təbiətə əsaslanan sağlamlıq təcrübənizi yarada bilərsiniz.
Qeyri-rəsmi zibil toplama kampaniyasına başlayın
Gündəlik gəzintiyə çıxarkən, çantaları və əlcəkləri götürərək qonşuluğunuzdakı zibilləri toplaya bilərsiniz. Beləliklə, təbiət sizin üçün yaxşı olduğu kimi, siz də təbiət üçün yaxşısınız. Yəqin ki, həmfikirlərin diqqətini cəlb edəcək və bu müddətdə onları həvəsləndirəcəksiniz.
Qazmağa başlayın!
Mycobacterium vaccae adlanan torpaqdakı sağlam bakteriyaların serotoninin sərbəst buraxılmasına səbəb olduğunu bilirdinizmi? Budur bağçılıq təcrübəsi üçün əla bir səbəb. Torpağın və böyüyən bitkilərin qoxusundan nəfəs almaq üçün indi bir bağçılıq cəmiyyətinə qoşulun.
Təbiətin qaranlıq tərəfini kəşf edin
Bir gecə bayquşusan? O zaman gecə başlayan təbiət müalicələri yalnız sizin üçündür! 2014-cü ildə aparılan bir araşdırma, gecə ekzoterapiyasının gündüz terapiyası ilə eyni faydaları göstərə biləcəyini göstərdi. Bu səbəbdən, axşam televiziya seriallarına və filmlərə baxmaq üçün vaxt sərf etmək əvəzinə, bayıra çıxıb ulduzların göz qamaşdırmasına icazə verə bilərsiniz.
Bir günü ağaclar arasında keçirin
Şəhər həyatının və betonun meşələrimizi məhv etdiyinin fərqindəyik. Yaxınlığınızda ağacla zəngin bir ərazi olmasa da, meşə banyosunu yaşamaq üçün bir neçə saatlıq səyahət edin! Meşədə olarkən ayaqlarınız sizi istədikləri yerə aparsın. İşarəli yollarda qalmağınız şərti ilə😊 Gördüyünüz, hiss etdiyiniz və təbiətin ecazkar səslərinə diqqət yetirin. Əllərinizi ağaclara, yarpaqlara və torpağa toxunmaqdan qorxmayın. Ağ ciyərlərinizi təmiz hava doldursun. Kitab oxuyun və ya ağacın altında düşünün. Tək məqsədiniz özünüzü yaşıllığa qərq etmək olsun.
Fəaliyyətlərinizi çöldə aparın
Təbii ərazilərə həsr etmək üçün çox vaxtınız yoxdursa yaxşıdır. Bir meşəyə və ya çimərliyə səyahət edə bilməsəniz də, gündəlik fəaliyyətinizin bir hissəsini çöldə apararaq təbiəti gündəlik həyatınıza daxil edə bilərsiniz. Ümumiyyətlə evdə və ya idman salonunda məşq edirsinizsə, parklarda velosiped sürməyə və ya qaçmağa çalışın. Kənarda oxumaqdan çəkinməyin! Evdə oxumaq üçün vaxtınızı ağacın altında keçirin. Gündə ən azı iki dəfə yemək yeyirik ... Bəs niyə piknik etməyək? Piknik edərkən dostlarınızı və ya ailənizi də dəvət edə bilərsiniz. Beləliklə, yeməyinizi sosial bir təcrübə halına gətirirsiniz. Təbiət yönümlü bir həyat üçün daha çox vaxta ehtiyacımız yoxdur! Bəhanələrə meydan oxumaq və ətraf mühitlə bağlı yeni şeylər kəşf etməyə hazır olmaq kifayətdir 😊